Ooit was het oude gebouw van het Drents Museum aan de Brink het Drentse provinciehuis. Als museumbezoeker merk je daar nu nog weinig van. Tijdens deze Open Monumentendag waren er speciale rondleidingen waar vrijwilligers van het museum bezoekers meenamen om hen over de negentiende-eeuwse geschiedenis van het rijksmonument te vertellen. De tijd dat de commissaris van de Koning nog in het provinciehuis woonde en in de prachtige Statenzaal de Provinciale
Staten van Drente vergaderden.
openingsfoto: Jan Bos
JACOBUS VAN LOKHORST BOUWDE HET PROVINCIEHUIS
Al heel lang klaagden de provinciebestuurders en hun ambtenaren halverwege de negentiende eeuw over de slechte omstandigheden waaronder ze moesten werken. Ooit was hun provinciehuis hier ondergebracht in het leegstaande middeleeuwse klooster aan de Bink.
In 1876 besloten Provinciale Staten een nieuw provinciehuis te bouwen waarvoor de voormalige kloostergebouwen tussen Abdijkerk en Drostenhuis moesten wijken. Het zou tot 1887 duren voor het nieuwe Gouvernementsgebouw in gebruik kon worden genomen.
Rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst (1844-1906) maakte het ontwerp voor het nieuwe provinciehuis. Zijn grote voorbeeld was Pierre Cuypers, die bijvoorbeeld in Amsterdam het Rijksmuseum en Centraal Station had ontworpen plus tal van katholieke kerken overal in het land. Net als Cuypers bouwde Van Lokhorst in de stijl van de neogotiek.
Bij de bouw van het provinciehuis in Assen moest Van Lokhorst samenwerken met Jacob Petrus Havelaar (1840-1918), die bij de provincie de verantwoordelijk ambtenaar was. Bij de voorbereiding van de bouw ging er met name tussen die twee zoveel mis dat de grote Cuypers zelf naar Assen moest komen om het project weer op de rails te krijgen.
In 1973 verhuisde de provincie naar een nieuw provinciehuis aan de rand van Assen en werd het oude provinciehuis het Drents Museum.
Het oude Provinciehuis, ansichtkaart circa 1910.
(Drents Archief, collectie gemeente Assen)