Op Open Monumentendag kwamen bezoekers het Drents Archief voor één keer binnen via de monumentale voordeur in het karakteristieke torentje aan de Brink. Ze klommen de trap omhoog om de bijzondere kapconstructie te bekijken van de verdieping die normaal voor het publiek gesloten is. Enkele malen waren in het Drents Archief lezingen over bijzondere architectuur in Assen.
openingsfoto: Jan Bos
CORNELIS HENDRIK PETERS BOUWDE HET DRENTS ARCHIEF
Rijksbouwmeester Cornelis Hendrik Peters (1847-1932) ontwierp in 1897 achter het destijds splinternieuwe provinciehuis een gebouw waarin op de begane grond het Provinciaal Museum van Oudheden en op de verdieping het Rijksarchief onderdak vonden. Tegenwoordig vind je er het Drents Archief.
Bij de sloop van het klooster stortte de oostelijke kloostergang in die men had willen behouden. De oude kruisgewelven liet Peters zorgvuldig herbouwen en de gevel werd gerestaureerd. Een deel van de westelijke gevel van het Drents Archief dus nog uit de middeleeuwen.
Aan de oostkant van het archief zie je achter de twintigste-eeuwse nieuwbouw de uit imitatie-kloostermoppen opgetrokken gevels voorzien van hoge vensters met glas-in-lood ramen. Hier was architect Peters duidelijk in zijn element. Goed is te zien hoezeer Peters een kind van zijn tijd was waarin de neogotiek van Pierre Cuypers domineerde. In deze tijd had Peters zijn belangstelling verplaatst naar de romanogotiek die in de middeleeuwen in deze streken ook zeer populair was.
Voor het middeleeuws ogende torentje van het Drents Archief gebruikte Peters imitatie-kloostermoppen. Hij gebruikte ze ook om langs de achter het archief gelegen Kloosterstraat een ‘middeleeuwse’ muur te bouwen In de kalkstenen plaat achter de gietijzeren pomp staat Renovatum MDCCCDCV ofwel ‘Vernieuwd in 1895’.
Een tweede ontwerp van Cornelis Peters in Assen is het voormalige Postkantoor aan de Torenlaan.

Torentje Drents Archief met links het Ontvangershuis en rechts de Abdijkerk, foto circa 1925.
(Drents Archief, collectie Drents Museum)